اولین نشست گروه  کاری سلامت و امنیت غذایی استان تهران در سالجاری که به میزبانی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی برگزار شد.

در این نشست جناب آقای دکتر زالی رییس دانشگاه، سراج را طرحی در راستای کاهش آسیب‌های اجتماعی با نگاه متقن مبتنی برشواهد در حوزه آسیب‌های اجتماعی و اختلالات روانشناختی اجتماعی برشمرد که به صورت یک برنامه مشخص، سیستماتیک و پیوسته در حوزه سلامت کشور در حال انجام است.

وی ادغام طرح سلامت روان در نظام مراقبت‌های اولیه PHC را از دستاوردهای مهم نظام سلامت کشور عنوان کرد و افزود: تجارب حاصل شده در این زمینه بن مایه خوبی از نظر تجربی، علمی و اجرایی برای طرح سراج فراهم کرده است.

و برای گسترش این ادغام، نیازمند گسترش بسته های متنوع، تعالی بسته پیشین، بروز رسانی و بازنگری بودیم که انجام شد.

وی با اشاره به دشواری و پیچیدگی اجرای طرح سراج در استان تهران تاکید کرد: طرح سراج را باید یک طرح ملی تلقی کرد طرحی که کنشگران اصلی آن صرفا وزارت بهداشت و وزارت کشور نیستند و یک طرح کاملا بین بخشی و بین دستگاهی و ملی است.

رییس دانشگاه با اشاره به تاکید و حمایت رییس جمهور از اجرای این طرح، این پشتیبانی را فرصتی بی‌بدیل برای اجرای با قوت طرح سراج عنوان کرد.

دکتر زالی در ادامه به تجارب دانشگاه‌های علوم پزشکی پایتخت در حوزه  مشارکت بین بخشی اشاره کرد و ایجاد خانه‌های مشارکت مردم در سلامت با حضور نمایندگان 21 تشکل مردمی را یکی از این تجارب برشمرد.

وی استفاده از بستر خانه‌های مشارکت و شورای پیام‌گزاران سلامت دستگاه‌ها  را یکی از بسترهای لازم برای جلب مشارکت، ایجاد اعتماد محیطی و توسعه‌ای طرح "سراج" همراه با زدودن چالش‌های بین بخشی ذکر کرد.

به گفته دکتر زالی هر سه دانشگاه پایتخت در حوزه خانه‌های مشارکت مردم در سلامت به یک بالندگی اجتماعی رسیدند به نحوی که هم اکنون اکثر مناطق پر تراکم دانشگاه‌های علوم پزشکی استان تهران از یک خانه مشارکت با هویت مشخص برخوردار هستند.

وی با اشاره به وجود مشکلات و آسیب‌های اجتماعی منحصر به فرد یا با چگالی بیشتر در تهران، وجود معتادان متجاهر، تکدی گری، کودکان کار، زباله گردی و... را باعث تغییر سیمای بهداشت روان در تهران عنوان کرد.

ایشان در ادامه بر ضرورت اجرای پروتکل‌های چندوجهی و بین‌بخشی برای بهبود سیمای بهداشت روان در تهران تاکید کرد.

دکتر زالی با اشاره به میزان بالای آسیب‌های اجتماعی در استان تهران بر اساس نتایج مطالعات صورت گرفته، گفت: طبیعتا بین شتاب صنعتی شدن جامعه و سرعت شهرنشینی با آسیبهای اجتماعی و روانشناختی ارتباط مستقیمی وجود دارد.

رییس دانشگاه سکونت غیررسمی، حاشیه نشینی، جمعیت شناور 1.5 میلیونی، بالاترین جمعیت اتباع، تراکم جمعیتی بالا، الگوی جمیعت شناسی متفاوت و وجود شرایط متفاوت در مناطق مختلف تهران را از چالش‌های موجود در استان تهران برشمرد که باعث بروز آسیب‌های اجتماعی و روانشناختی پیچیده می‌شود.

وی اجرای طرح سراج را یکی از راهکارهایی برشمرد که می تواند در این حوزه موثر واقع شود.

وی با اشاره به نقش کلیدی فرمانداران استان تهران در اجرای موفق طرح سراج، بر ضرورت برگزاری سمینار حضوری یا مجازی برای رسیدن به یک گفتمان مشترک بین فرمانداران استان تهران در این خصوص تاکید کرد.

دکتر زالی یادآور شد: طرح سراج طرحی پیوسته است و اصلا مداخله مقطعی ندارد و باید به عنوان یک طرح طولانی مدت در نظر گرفته شود زیرا مقابله با آسیب‌های اجتماعی طرح مقطعی نیست.

رییس دانشگاه در بخش دیگری از سخنان خود تاکید کرد: برای اجرای طرح سراج در تهران به دلیل پیچیدگی‌های موجود باید هر سه دانشگاه به یک گفتمان مشترک رسیده و تجارب موفق  خود را به اشتراک بگذارند.

وی همچنین شرط اساسی برای تحقق همه جانبه طرح سراج را پیگیری در منزل عنوان کرد و توجه به این موضوع را بسیار مهم برشمرد.

به گفته دکتر زالی تحقق همه جانبه طرح سراج نیازمند همگرایی و همگنی بین حوزه بهداشت و درمان دانشگاه‌های علوم پزشکی است.

وی بر ضرورت تدوین بسته ای درخصوص ملزومات مورد نیاز برای توسعه مراکز سراج از ابعاد نیروی انسانی، زیرساختی، اعتباری و لجستیکی تاکید کرد.

رییس دانشگاه خاطرنشان کرد که طرح سراج، طرح پزشک خانواده و مراقب سلامت می‌توانند از ظرفیت‌های یکدیگر به صورت توامان استفاده کنند.

وی  افزود: طرح سراج را باید به یک مرکز پایش اجتماعی تبدیل کنیم و در هر دانشگاه یک مرکز سراج به یک مرکز پایش اجتماعی مبدل شود.همچنین با اشاره به این که یکی از اهداف طرح سراج انگ زدایی است، خواستار تدوین بسته رسانه‌ای در راستای تبلیغ طرح سراج ، اطلاع رسانی و ترغیب وآگاه سازی مردم شد.

دکتر زالی در خاتمه سخنان خود ابراز امیدواری کرد با مشارکت همکاران شاهد اجرای موفق طرح سراج در تهران باشیم.

در بخش دیگری از این نشست دکتر گوهر محمدی رییس دبیرخانه سلامت و امنیت غذایی دانشگاه ضمن بیان سخنانی هدف از برگزاری این نشست را بررسی چالش‌ها و موانع توسعه مراکز سراج و ملزومات مورد نیاز دانشگاه‌های سه گانه پایتخت عنوان کرد.

دکتر اکباتانی رییس دبیرخانه شورای اجتماعی استان نیز در این نشست ضمن تقدیر از زحمات اعضای کارگروه در راستای اجرای برنامه های این کارگروه به تبیین تاریخچه تشکیل و راه اندازی طرح سراج پرداخت.

وی در ادامه به اسناد بالادستی در مورد طرح سراج  از جمله انتقاد تفاهم نامه سه جانبه بین وزارت بهداشت، وزارت کشور و سازمان بهزیستی اشاره کرد.

دکتر اکباتانی ضمن بیان مصوبات یکصدو شصت و یکمین شورای اجتماعی کشور درخصوص مراکز سراج، از حاضران خواست به ارایه ملزومات مورد نیاز برای توسعه و راه اندازی مراکز سراج از نظر تجهیزات، نیرو، اعتبارات، مجوزهای مورد نیاز و... بپردازند.

تعیین مناطق اولویت دار، تامین اعتبارات و نیروی انسانی، توانمندسازی فرمانداران، توسعه همزمان طرح نماد و سراج برخی از موضوعات مطرح شده توسط دکتر اکباتانی در این نشست بود.

دکتر محمدرضا غفارزاده رزاقی مدیر گروه سلامت روان دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی نیز ضمن بیان سخنانی بر حضور پررنگ آموزش و پرورش در تفاهم نامه مذکور تاکید کرد و وحدت رویه و ادبیات مشترک بین بهزیستی، فرمانداری، دانشگاه و آموزش و پرورش را لازم دانست.

دکتر عباس مزینانی مدیر گروه سلامت روان دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز در این نشست با تاکید بر اهمیت بهداشت روان هزینه کردن در این حوزه را سرمایه گذاری بسیار مهم و تاثیرگذار برشمرد.

دکتر عباس وثوق عضو تیم طراحی برنامه سراج و عضو موسسه ملی تحقیقات سلامت نیز در این نشست ضمن گرامیداشت یاد و خاطره دکتر دماری پایه گذار طرح سراج به تاریخچه و دلایل طراحی و ضرورت اجرای این برنامه اشاره کرد.

وی طرح سراج را یک برنامه حاکمیتی برشمرد و ماموریت این برنامه را افزایش سرمایه اجتماعی همه حیطه‌ها دانست.

دکتر وثوق یادآور شد که در این طرح هدف همکاری در جهت کاهش آسیبهاست.

دکتر اکباتان در خاتمه این نشست یادآور شد که دنبال این هستیم که نسل‌های بعدی در امینت اجتماعی زندگی کنند و انتظار داریم که این نشست منجر به تدوین سند مشخصی در راستای رفع نیازها و چالش‌ها و ملزومات دانشگاه‌های سه گانه پایتخت برای راه اندازی و توسعه مراکز سراج باشد.

براساس این گزارش در  نشست مذکور اعضای حاضر ضمن ارایه گزارش اقدامات صورت گرفته به بیان نظرات و پیشنهادهای خود پرداخت و درخصوص چالش‌ها و دغدغه‌ها و نیازهای مربوط به راه اندازی و توسعه مرکز سراج به بحث و تبادل نظر پرداختند.

به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، مرکز سلامت روانی اجتماعی(سراج)، یک مرکز تخصصی در حوزه سلامت روان است که با حضور روانپزشک، روانشناس، مددکار اجتماعی و کاردرمانگر خدمات را به مراجعان ارایه می‌دهد.

مراجعان نیازمند به خدمات تخصصی سلامت روانی اجتماعی از سوی مراکز خدمات جامع سلامت و سایر دستگاه‌های مرتبط در مناطق تحت پوشش به این مراکز معرفی می‌شوند و خدمات مربوطه را به صورت رایگان دریافت می‌کنند.

براساس این گزارش اولین نشست گروه کاری سلامت و امنیت غذایی استان تهران در سال جاری ذیل کارگروه اجتماعی فرهنگی، سلامت، زنان و خانواده استان به منظور بررسی چالشها و توسعه مراکز سراج با حضور دکتر زالی رییس دانشگاه و سایر اعضا یکشنبه 23 اردیبهشت ماه 1403 به میزبانی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی برگزار شد.